कुडा लेणी जंजिरा टेकडीवर अरबी समुद्रासमोर आहेत. रायगड जिल्ह्यातील याच नावाच्या गावावरून हे नाव पडले आहे. या लेण्यांचे नैसर्गिक परिसर आणि स्थापत्य रचना एकत्रितपणे एक आरामदायी अनुभव देतात.
इतिहासकुडा लेणी मांदाडच्या ओढ्याच्या भोवती असलेल्या टेकडीच्या पश्चिमेकडील भागावर आहेत. लेणी मंदाडच्या अगदी जवळ आहेत, रोमन लेखकांनी बंदर म्हणून संबोधलेले ‘मंदागोरा’ हे प्राचीन ठिकाण. इ.स च्या सुरुवातीच्या शतकांमध्ये लेणी कोरण्यात आली होती आणि नंतर ६ व्या शतकात बुद्ध प्रतिमा जोडल्या गेल्या.
या ठिकाणी २६ बौद्ध लेणी आहेत ज्यांना स्थानिक राजा, त्याचे कुटुंब, श्रेष्ठ आणि व्यापारी यांनी संरक्षण दिले आहे. सामान्य युगाच्या सुरुवातीच्या काळात इंडो-रोमन व्यापारामुळे परिसरात समृद्धी आली. यातील बहुतेक गुहा बेसॉल्टिक खडकात कोरलेल्या आहेत आणि त्या २ - ३ व्या शतकातील असू शकतात. पवित्र बौद्ध त्रिकुटाचे वर्णन करणारी बौद्ध शिल्पे आणि बुद्धाच्या जीवनातील काही भाग ६ व्या शतकातील आहेत. २ - ३ व्या शतकातील लेण्यांमधील सुरुवातीचे शिल्पपट प्रादेशिक कलेची झलक देतात.
कुडा लेणींमध्ये चार चैत्य (प्रार्थना हॉल) आणि शिलालेख आहेत. उर्वरित लेणी बौद्ध भिक्षूंना राहण्यासाठी निवासी संरचना आहेत. विहार ही एक किंवा दोन खोल्या असलेली साधारण रचना आहेत ज्यात समोर व्हरांडा आणि ध्यानासाठी भिंतीत एक कक्ष असून अलंकार नसलेल्या छोट्या खोल्या आहेत. गुहे ११ मध्ये, एक शिलालेख हिप्पोकॅम्पस (समुद्री घोडा) एक पवित्र प्रतीक म्हणून चित्रण सोबत आहे. या स्थानावर असंख्य पाण्याच्या टाकी आहेत, ज्याचा वापर मठातील रहिवाशांसाठी पाणी साठवण्यासाठी केला गेला असावा.कुडा हे निसर्गरम्य ठिकाण एका समृद्ध बंदराच्या परिसरात आणि दख्खनच्या पठारावरील व्यापारी केंद्रांशी जोडणाऱ्या व्यापारी मार्गावर होते.
लेण्यांना भेट देण्याव्यतिरिक्त, आपण खाडी आणि जवळील नदीला भेट देऊ शकता. मुरुड जंजिरा किल्ला कुडा पासून अंदाजे २५ किमी अंतरावर आहे. जंजिरा किल्ल्याला भेट देण्याचे आधीच नियोजन केले तर त्याच भेटीत राहता येते.
जवळची पर्यटन स्थळेमुरुड जंजिरा आणि मुरुडमधील सिद्धींच्या थडग्या किंवा खोखरी समाधी (२०.७ किमी)
काशीद बीच (४३.५ किमी)
कोलाड- (३४ किमी) रिव्हर राफ्टिंग, कयाकिंग, रिव्हर क्रॉसिंग आणि झिपलाइनिंग या साहसी खेळांचा आनंद घेऊ शकतो.
| पालिका कार्यालय |
|
|---|---|
| पोलीस चौकी |
|
| रुग्णवाहिका | |
| अग्निशमन केंद्र | |
| तहसील कार्यालय | |
| गॅरेज | |
| गाईड / ट्रॅव्हल एजन्ट |
